Yıllık İzin Süreleri 2026

Yıllık İzin Nedir ve 2026'da Kimler Hak Kazanır?

Türkiye'de çalışan milyonlarca işçinin en temel anayasal haklarından biri olan yıllık ücretli izin, işçinin yıl boyunca gösterdiği emeğin karşılığında fiziksel ve psikolojik olarak dinlenmesini, kendini yenilemesini ve sosyal hayatına vakit ayırmasını sağlayan yasal bir düzenlemedir. 2026 yılı için geçerli olan yıllık izin süreleri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53. maddesi ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde belirlenmiş olup, çalışanların kıdem yıllarına göre farklılık göstermektedir. Bu hak, işçinin iş sözleşmesinin devamı süresince ücrete dönüşemeyen ve mutlaka kullandırılması gereken mutlak bir dinlenme hakkıdır. İşverenlerin, çalışanlarına bu izni kullandırmaması veya çalışanın bu haktan kendi isteğiyle feragat etmesi yasal olarak mümkün değildir. Yıllık izin hakkının doğması için en temel şart, işçinin aynı işverene ait işyerinde, deneme süresi de dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olmasıdır.

2026 yılında yıllık izin kullanacak bir çalışanın, öncelikle işe giriş tarihinden itibaren tam bir yılı doldurmuş olması gerekmektedir. Bir yıllık bekleme süresini tamamlayan her işçi, tamamladığı yılın ertesi günü itibarıyla yıllık izne hak kazanır. Bu süre, çalışanın fiilen çalıştığı günlerin yanı sıra kanunen çalışılmış gibi sayılan günleri de kapsamaktadır. Örneğin, çalışanın raporlu olduğu süreler, resmi tatiller, hafta tatilleri veya işveren tarafından verilen diğer ücretli izinler de bu bir yıllık sürenin hesabında dikkate alınır. Hak kazanma koşulu gerçekleştiğinde, izin süresi çalışanın o işyerindeki toplam hizmet süresine yani kıdemine göre hesaplanır. İş Kanunu, bu hakkın kullanılmasını güvence altına alarak işçinin işyerine olan bağlılığını artırmayı ve iş sağlığı ile güvenliğini korumayı amaçlamaktadır. 2026 yılında izin planlaması yapacak olan çalışanlar ve işverenler, kanunun belirlediği bu asgari sürelerin altına düşemezler ancak toplu iş sözleşmeleri veya bireysel iş sözleşmeleri ile bu süreleri artırabilirler.

2026 Yılı İçin Yıllık İzin Süreleri ve Kıdem Hesabı

2026 yılı itibarıyla uygulanacak yıllık izin süreleri, işçinin aynı işverene bağlı olarak geçirdiği hizmet süresine göre kademeli olarak artış göstermektedir. İş Kanunu'nun 53. maddesi uyarınca, işyerindeki kıdemi bir yıldan beş yıla kadar (beşinci yıl dahil) olan işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi on dört günden az olamaz. Bu süre, işçinin en az bir tam yıl çalışmış olması şartına bağlıdır ve beşinci yılını dolduran işçiler de dahil olmak üzere bu gruptaki çalışanlar en az iki haftalık bir izin hakkına sahiptir. Kanun koyucu burada asgari bir sınır belirlemiş olup, işverenler bu süreyi iş sözleşmeleriyle artırabilir ancak azaltamazlar. Beş yıllık kıdem süresini aşan çalışanlar için ise izin sürelerinde artış öngörülmüştür.

Hizmet süresi beş yıldan fazla olup on beş yıldan az olan işçiler için belirlenen yıllık izin süresi yirmi gündür. Yani bir çalışan altıncı çalışma yılından itibaren on dördüncü çalışma yılına kadar (on dört dahil) yirmi gün izin kullanma hakkına sahip olur. Kıdem süresi arttıkça çalışanın dinlenme ihtiyacının da artacağı varsayımıyla, on beş yıl (dahil) ve daha fazla hizmet süresine sahip olan işçilere verilecek izin süresi ise yirmi altı günden az olamaz. Bu süreler iş günleri üzerinden değil, takvim günleri üzerinden hesaplanmaz; yani izin süresine denk gelen ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili günleri izin süresinden sayılmaz. Dolayısıyla 2026 yılındaki kıdem hesabı yapılırken, işçinin işe giriş tarihi baz alınarak kaçıncı yılını doldurduğu tespit edilir ve buna uygun izin dilimi belirlenir. Örneğin, 2026 yılında aynı işyerinde 16. yılını dolduran bir çalışan, yasal olarak en az 26 gün izin kullanacaktır.

18 Yaş Altı ve 50 Yaş Üstü Çalışanlar İçin Özel Durumlar

İş Kanunu, çalışma hayatında korunması gereken özel gruplar olarak nitelendirilen 18 yaş altı genç işçiler ve 50 yaş üstü kıdemli çalışanlar için yıllık izin sürelerinde pozitif ayrımcılık içeren düzenlemeler yapmıştır. Normal şartlarda bir ile beş yıl arası kıdeme sahip çalışanların izin hakkı on dört gün iken, on sekiz ve daha küçük yaştaki işçiler ile elli ve daha yukarı yaştaki işçiler için bu kural uygulanmaz. Kanun, fiziksel gelişim çağındaki gençlerin ve belirli bir yaşın üzerindeki çalışanların daha fazla dinlenmeye ihtiyaç duyduğunu kabul ederek, bu kişilere verilecek yıllık ücretli izin süresinin yirmi günden az olamayacağını hüküm altına almıştır. Bu düzenleme, yaşlı çalışanlar ve genç işçilerin sağlığının korunması adına kritik bir öneme sahiptir.

Örneğin, 2026 yılında henüz 17 yaşında olan ve bir yıldır çalışan bir genç işçi, normal kıdem hesabına göre 14 gün izin hak edecekken, yaşı nedeniyle yasalar gereği en az 20 gün izin kullanma hakkına sahip olacaktır. Benzer şekilde, işyerinde henüz ikinci yılını dolduran ancak 52 yaşında olan bir çalışan da kıdemi az olmasına rağmen yaşı gereği 14 gün yerine en az 20 gün yıllık izin kullanacaktır. Bu özel düzenleme, sadece asgari sınırın yükseltilmesi anlamına gelir; eğer çalışanın kıdemi gereği hak ettiği izin süresi zaten 20 günün üzerindeyse (örneğin 15 yıllık kıdemi varsa ve 26 gün hak ediyorsa), o zaman yüksek olan süre yani 26 gün uygulanır. 2026 yılında da geçerli olan bu pozitif ayrımcılık ilkesi, işverenlerin dikkat etmesi gereken en önemli hususlardan biridir ve ihlali durumunda idari para cezaları söz konusu olabilir.

Yer Altı İşçileri ve Özel Çalışma Koşulları

Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışmayı gerektiren işlerde görev yapan işçiler için yıllık izin süreleri, çalışma koşullarının ağırlığı ve zorluğu nedeniyle farklı hesaplanmaktadır. 2026 yılı uygulamalarında da yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri, normal çalışanlara göre dörder gün artırılarak uygulanır. Bu durum, yer altında çalışan işçilerin gün ışığından mahrum kalmaları, ağır fiziksel koşullarda çalışmaları ve meslek hastalıkları riskine daha fazla maruz kalmaları nedeniyle ekstra izin hakkıyla dengelenmeye çalışılmasının bir sonucudur. Artırımlı izin uygulaması, bu işçilerin kıdemlerine bakılmaksızın her kademe için geçerlidir.

Buna göre, yer altı işlerinde çalışan bir işçinin kıdemi bir yıldan beş yıla kadar ise normalde 14 gün olan izin hakkı 4 gün artırılarak 18 güne çıkarılır. Beş yıldan fazla on beş yıldan az kıdemi olan yer altı işçisi, normalde 20 gün olan iznini 24 gün olarak kullanır. On beş yıl ve daha fazla kıdemi olan yer altı işçileri ise 26 gün yerine 30 gün yıllık izin hakkına sahip olurlar. Bu süreler asgari sürelerdir ve toplu iş sözleşmeleriyle daha da artırılabilir. 2026 yılında yer altı maden işletmelerinde veya metro inşaatlarında çalışan işçiler için yapılacak izin planlamalarında bu artırımlı süreler esas alınarak vardiya ve iş planlarının oluşturulması gerekmektedir. İşverenler, yer altı çalışanlarının bu haklarını eksiksiz kullandırmakla yükümlüdür.

Yıllık İzin Kullanma Zamanı ve Şartları

Yıllık izinlerin ne zaman kullanılacağı konusu, işçinin talebi ve işverenin yönetim hakkı arasında dengelenmesi gereken bir süreçtir. İş Kanunu'na göre, işçi hak ettiği yıllık ücretli iznini, gelecek hizmet yılı içinde kullanmalıdır. Yani 2025 yılında hak edilen bir izin, kural olarak 2026 yılı içerisinde kullandırılmalıdır. İşçi, izin kullanmak istediği tarihi işverene bildirmeli, işveren de işin niteliğine, işyerindeki yoğunluğa ve diğer çalışanların izin durumuna göre bu talebi değerlendirmelidir. İzinlerin bölünmezliği ilkesi esas olmakla birlikte, tarafların anlaşması halinde yıllık izin süreleri, bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halinde kullanılabilir. Bu kural, çalışanın en az on gün kesintisiz dinlenmesini garanti altına alarak dinlenme hakkının amacına ulaşmasını sağlar.

2026 yılındaki izin kullanımlarında, izne denk gelen ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili günleri izin süresinden sayılmaz. Örneğin, bir çalışan Pazartesi günü 14 günlük izne ayrıldığında ve bu süre içinde bir gün Cumhuriyet Bayramı'na denk geliyorsa, izin bitiş tarihi bir gün daha ötelelenir. Ayrıca işveren, yıllık iznini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olan işçiye, istemde bulunması ve bu hususu belgelemesi koşuluyla, gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere dört güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır. İzin kullanımı sırasında işçinin başka bir işte çalışması yasaktır; yıllık izin ücretli bir dinlenme hakkı olduğundan, bu süre zarfında başka bir yerde çalıştığı tespit edilen işçinin izin ücreti işveren tarafından geri istenebilir. İzin zamanı belirlenirken işçinin kıdemi, ailevi durumu ve geçmiş izin tarihleri gibi faktörler de izin kurulları tarafından dikkate alınır.

Kullanılmayan Yıllık İzinler ve Ücret Hakları

Çalışma hayatında en sık karşılaşılan sorulardan biri, kullanılmayan yıllık izinlerin ne olacağıdır. İş Kanunu'na göre yıllık izin hakkı, işçinin çalışmaya devam ettiği sürece ücrete dönüşmez; yani işçi "Ben izin kullanmayayım, parasını alayım" diyemez ve işveren de "İşler yoğun, izin kullanma parasını vereyim" teklifinde bulunamaz. Yıllık izin, çalışanın ruhsal ve bedensel sağlığı için mutlaka fiilen kullanılması gereken bir haktır. Ancak iş sözleşmesi herhangi bir nedenle (istifa, işten çıkarma, emeklilik, ölüm vb.) sona erdiğinde, işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu durumda izin ücreti, fesih tarihindeki son brüt ücret üzerinden hesaplanır ve yasal kesintiler yapıldıktan sonra ödenir.

2026 yılında işten ayrılan bir çalışanın içeride birikmiş 20 günlük izni varsa, işten ayrıldığı tarihteki günlük brüt çıplak ücreti 20 ile çarpılarak izin alacağı hesaplanır. Bu hesaplamada sadece asıl ücret dikkate alınır; primler, ikramiyeler veya sosyal yardımlar izin ücreti hesabına dahil edilmez. İş sözleşmesinin feshi halinde ödenen bu ücret, damga vergisi ve gelir vergisine tabidir ancak SGK prim kesintisi yapılmaz. Zaman aşımı süresi, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar ve beş yıldır. Yani işçi, işten ayrıldıktan sonraki beş yıl içinde dava açarak ödenmeyen yıllık izin ücretlerini talep edebilir. İşverenlerin, işçinin kullandığı izinleri izin defterine veya eşdeğer bir belgeye kaydetmesi ve imzalatması, ileride doğabilecek ihtilaflarda ispat yükümlülüğünü yerine getirebilmesi açısından hayati önem taşır.

2026 Yılında Yıllık İzin Planlaması ve İşveren Yükümlülükleri

2026 yılı için etkin bir yıllık izin planlaması yapmak, hem iş süreçlerinin aksamaması hem de çalışan motivasyonunun yüksek tutulması açısından büyük önem taşır. İşverenler, yılın başında veya bir önceki yılın sonunda çalışanlardan izin taleplerini toplayarak bir yıllık izin çizelgesi oluşturmalıdır. Bu çizelge hazırlanırken, aynı departmanda çalışan kişilerin aynı anda izne çıkmamasına, iş yoğunluğunun arttığı dönemlerde personel eksikliği yaşanmamasına dikkat edilmelidir. İşverenler, Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği gereğince işyerinde çalışan sayısı yüz ve daha fazla ise bir izin kurulu oluşturmak zorundadır. Bu kurul, izin çizelgelerini hazırlayarak işverenin onayına sunar. İşveren, yasal yükümlülük kapsamında izinlerin düzenli kullanımını takip etmekle sorumludur.

İzin planlamasında 2026 yılındaki resmi tatillerin hafta sonlarıyla birleştirilmesi gibi stratejiler, çalışanların daha uzun süre dinlenmesine olanak tanıyabilir. Örneğin, bayram tatillerinin öncesi veya sonrasındaki günlerde yıllık izin kullanılarak tatil süresi uzatılabilir. İşveren, çalışanın izin süresine ait ücretini, izne başlamadan önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Ayrıca, yıllık izin kullanan çalışanların sigorta primleri de bu süre zarfında eksiksiz olarak yatırılmaya devam eder. İşveren, işçilerin yıllık izinlerini kullandığını gösteren belgeleri düzenlemek ve bu belgeleri işçinin özlük dosyasında saklamakla yükümlüdür. Denetimlerde veya davalarda, izinlerin kullandırıldığını ispat yükü tamamen işverene aittir. Bu nedenle, şeffaf ve kayıtlı bir izin yönetimi sistemi kurmak, 2026 yılında da işletmelerin hukuki güvenliği açısından kritik bir gerekliliktir.

Sonuç

Sonuç olarak, 2026 yılı yıllık izin süreleri, çalışanların fiziksel ve zihinsel sağlıklarının korunması, iş verimliliğinin artırılması ve iş-özel hayat dengesinin sağlanması açısından hayati bir öneme sahiptir. İş Kanunu'nun 53. maddesiyle belirlenen 14, 20 ve 26 günlük temel süreler, kıdem yılına, yaşa ve yapılan işin niteliğine göre farklılık göstermekte olup, bu hakların eksiksiz kullandırılması yasal bir zorunluluktur. İşverenlerin yasal mevzuata uygun bir izin yönetim sistemi kurmaları, çalışanların ise haklarını ve sorumluluklarını bilerek planlama yapmaları, çalışma barışının korunmasına katkı sağlayacaktır. Unutulmamalıdır ki yıllık izin, sadece bir tatil değil, çalışanın yenilenmesi ve üretime daha güçlü dönebilmesi için tanınmış vazgeçilmez bir haktır.

Sık Sorulan Sorular

Yıllık izin süresi içine hafta tatili dahil edilir mi?

Hayır, yıllık izin süreleri hesaplanırken izin süresine denk gelen hafta tatili günleri izin süresinden sayılmaz ve izin süresine eklenir.

İşçi yıllık izin hakkından vazgeçip ücretini isteyebilir mi?

Hayır, iş sözleşmesi devam ettiği sürece işçi yıllık izin hakkından feragat edemez ve bu hakkı paraya çeviremez; izin mutlaka fiilen kullanılmalıdır.

Raporlu geçen süreler yıllık izin hakkını etkiler mi?

Raporlu geçen sürelerin bir kısmı çalışılmış gibi sayılır ancak uzun süreli raporlarda ihbar süresini altı hafta aşan kısımlar kıdem hesabında ve yıllık izin hakkı kazanımında dikkate alınmaz.

Yıllık izin bölünebilir mi?

Evet, tarafların anlaşması şartıyla yıllık izin süreleri, bir bölümü on günden az olmamak kaydıyla bölümler halinde kullanılabilir.

Yol izni ücretli mi yoksa ücretsiz midir?

Yıllık iznini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara verilen dört güne kadar olan yol izni ücretsizdir.

Yıllık izin ücreti ne zaman ödenir?

İşveren, işçinin yıllık izin dönemine ilişkin ücretini, işçi izne başlamadan önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.

Part-time (kısmi süreli) çalışanların yıllık izin hakkı var mıdır?

Evet, kısmi süreli çalışanlar da tam süreli çalışanlar gibi yıllık izin hakkına sahiptir ve izin süreleri tam süreli çalışanlarla aynıdır, orantılama yapılmaz.

İşten ayrılırken kullanılmayan izinlerin parası neye göre hesaplanır?

İş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki işçinin son brüt ücreti üzerinden, kullanılmayan izin gün sayısı ile çarpılarak hesaplanır.

Deneme süresi yıllık izin hesabına dahil edilir mi?

Evet, işçinin yıllık izne hak kazanması için gereken bir yıllık sürenin hesabına deneme süresi de dahildir.

Resmi tatiller yıllık izinden düşülür mü?

Hayır, yıllık izin süresine denk gelen ulusal bayram ve genel tatil günleri izin gününden sayılmaz, bu günler izin süresine ilave edilir.